Wat doe je in situaties die triggeren, uitdagen en persoonlijke raken?
- Een werknemer die dichtklapt wanneer er gevraagd om onderbouwing van een advies.
- Een leidinggevende die alles liever zelf doet in plaats van taken uit handen geeft.
- Een manager die kritische vragen negeert.
We kennen allemaal wel situaties waar we reageren vanuit onbewuste patronen. Rode knoppen die zorgen dat we ons innerlijk uit evenwicht voelen. Het liefst vluchten we direct weg van deze ongemakkelijke gevoelens. En we hebben vaak slimme gedragspatronen ontwikkeld om onszelf te beschermen voor ongemak. Hoe werkt dit mechanisme?
Standje overleven
We zijn erop gericht om ongemakkelijke gevoelens uit de weg te gaan en ons vast te grijpen aan de fijne gevoelens. We ontwikkelen gedrag waarmee we onszelf beschermen voor pijnlijke gevoelens zoals afwijzing. De gedragspatronen vanuit dit overlevingssysteem zijn over het algemeen ontstaan in onze vroege kindertijd. Vanuit afhankelijkheid voelt een kind zich diep verbonden met de familie. Deze binding zorgt ervoor dat een kind er alles aan doet om bij de familie te horen. Je kunt je voorstellen hoeveel angst een kind ervaart bij een dreiging op afwijzing.
We volgen blindelings onze patronen wanneer we worden getriggerd in een situatie die mogelijke afwijzing als gevolg heeft.
Onbewuste patronen
De angst voor afwijzing zit diep in ons. Onbewust handelen we als volwassenen nog steeds vanuit het overlevingsmechanisme, ondanks dat de kans op volledige uitsluiting of afwijzing nihil is. We zijn al lang en breed niet meer afhankelijk van anderen om ons veilig te voelen. Toch volgen we blindelings onze patronen wanneer we worden getriggerd in een situatie die mogelijke afwijzing als gevolg heeft.
Reacties vanuit kindbewustzijn
Vaak zijn dit situaties die relateren aan vroeger. We worden getriggerd door extern gedrag dat ons onbewust terugbrengt bij bijvoorbeeld een kritische vader of overbezorgde moeder. Met als gevolg dat we reageren vanuit ons kindbewustzijn in plaats van vanuit de volwassene die we nu zijn.
Persoonlijk herken ik twee patronen wanneer ik word geraakt in een kindpijn. Ik maak mij kleiner en neem geen ruimte meer in. Of ik heb een oordeel over de ander en ga erboven staan. Beide patronen zorgen ervoor dat ik uit verbinding ga. Niet alleen met de ander, ook met mijzelf. Ik reageer vanuit een projectie in plaats van vanuit het hier-en-nu.
Zolang we weglopen voor ongemak, houden we het in stand.
Blijven bij het ongemak
Zolang we weglopen voor ongemak, houden we het in stand. Daarom is het zo belangrijk om te leren blijven bij ongemakkelijke gevoelens. Wanneer we aanwezig blijven bij alles wat zich aandient, ontstaat ruimte voor een nieuwe ervaring. Door te blijven bij de lichamelijke ervaring, blijven we in verbinding met onszelf. We verliezen onszelf niet meer in een projectie vanuit een oude pijn. Hierdoor kunnen we terugkomen in verbinding met de ander en reageren op een constructieve wijze.
Acceptatie als sleutel
Ik geloof dat vanuit acceptatie verandering op een natuurlijke wijze tot stand kan komen. Hoe meer je leert te ontspannen in ongemak, hoe minder grip het op je krijgt. Je blijft aanwezig in plaats van jezelf te verliezen in onbewuste en niet-helpende gedragspatronen. Hierdoor ontstaat ruimte waarin oude patronen kunnen oplossen. Wat mij betreft is dit de weg naar natuurlijk leiderschap. Ontwikkel het vermogen om jezelf weer terug te halen naar presence (aanwezig in het hier-en-nu) en ervaar het effect op de omgeving.
Katja volgde de training Natuurlijk leiderschap. Dit is hoe zij leerde om in verbinding te blijven met zichzelf in stressvolle situaties.